Đặc Điểm Khí Hậu Nghệ An Mang Đặc Trưng Của Miền Trung
Đặc điểm khí hậu Nghệ An vô cùng phức tạp và khắc nghiệt, mang đậm dấu ấn của vùng Bắc Trung Bộ. Nơi đây nổi tiếng với những đợt nắng nóng kinh hoàng do gió Lào, mưa bão dồn dập và cả rét đậm thấu xương. Radarthoitiet.com sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về thời tiết vùng đất này.
Vị trí địa lý và các yếu tố tạo nên đặc điểm khí hậu Nghệ An
Nghệ An nằm ở vị trí chiến lược được ví như "yết hầu" của dải đất miền Trung Việt Nam, với tọa độ từ 18 độ 33’ đến 19 độ 26’ Bắc. Phía Tây của tỉnh giáp Lào bởi dãy Trường Sơn, phía Đông là bờ biển dài hơn 82 km. Thời tiết nơi đây nổi bật bởi sự khắc nghiệt và biến động cao. Nguyên nhân bởi:
- Địa hình đa dạng: Vùng núi phía Tây cao, hiểm trở (như Pù Luông, Kỳ Sơn) tạo nên sự chênh lệch nhiệt độ lớn. Đồng bằng và trung du nằm thấp dần ra biển nên chịu ảnh hưởng trực tiếp của nắng nóng và mưa bão.
- Dãy Trường Sơn: Đóng vai trò như "bức tường" chắn gió khổng lồ tạo nên đặc điểm khí hậu Nghệ An. Các luồng gió Tây Nam thổi từ Vịnh Ben-gan (Ấn Độ Dương) đến sẽ bị dãy Trường Sơn đẩy lên cao gây mưa ở sườn Tây đón gió. Sau khi vượt qua đỉnh núi không khí mất hết hơi ẩm sẽ trở nên khô, nóng khi giáng xuống sườn Đông.
- Gió mùa Đông Bắc: Thổi vào mùa đông, mang theo không khí lạnh khô từ cao áp Siberia gây ra những đợt rét buốt, thậm chí có thể xuất hiện sương muối ở vùng núi cao.
- Gió mùa Tây Nam (Gió Lào/Phơn Tây Nam): Là "đặc sản" của mùa hè Nghệ An, thổi từ tháng 4 ~ 8. Khi hoạt động mạnh chúng gây nắng nóng gay gắt, độ ẩm không khí xuống rất thấp, làm bay hơi nhanh chóng mọi nguồn nước.
Đặc điểm khí hậu Nghệ An theo từng mùa
Thời tiết Nghệ An có sự phân hóa rõ rệt thành hai mùa chính và hai thời kỳ chuyển tiếp mang một sắc thái riêng biệt. Chi tiết:
Mùa đông (tháng 11~3 năm sau): Rét buốt và ẩm ướt
Lúc này nhiệt độ trung bình thấp nhất trong năm, có nhiều đợt không khí lạnh mạnh gây rét đậm, rét hại kéo dài. Khác với miền Bắc, mùa đông ở Nghệ An thường không quá khô mà có thể xuất hiện mưa phùn kèm theo độ ẩm cao, gây nồm ẩm khó chịu.
Mùa hè (tháng 4~8): Nắng nóng và mưa bão
Đặc điểm khí hậu Nghệ An vô cùng khắc nghiệt trong thời gian này khi phải hứng chịu những đợt nắng nóng gay gắt do gió Lào thổi. Sau đó từ tháng 8 trở đi mùa mưa bão sẽ bắt đầu và tập trung lượng lớn nhất trong năm.
Đặc điểm khí hậu Nghệ An | Mùa xuân (tháng 2~4) chuyển tiếp ẩm ướt
Thời tiết chuyển dần từ lạnh sang ấm áp, độ ẩm không khí tăng cao, có mưa phùn và hiện tượng nồm ẩm đặc trưng. Đây là điều kiện thuận lợi cho cây cối đâm chồi nảy lộc.
Mùa thu (tháng 9~11): Mát mẻ ổn định
Đặc điểm khí hậu Nghệ An lúc này rất mát mẻ, dễ chịu, mưa giảm dần. Khoảng thời gian này lý tưởng nhất trong năm về mặt thời tiết, ít thiên tai. Tuy nhiên, cuối thu địa phương vẫn có thể phải chịu ảnh hưởng của một số cơn bão muộn.
Các chỉ số khí hậu cụ thể
Như đã nói đặc điểm khí hậu Nghệ An vô cùng khắc nghiệt, điều này thể hiện rõ ở biến động các chỉ số. Đó là:
- Nhiệt độ: Mức trung bình năm của địa phương dao động khoảng 23.5 ~ 24.5 độ C. Biên độ nhiệt giữa mùa đông và hè rất lớn khi có thể chênh lệch 15~20 độ C.
- Lượng mưa: Từ 1.500 đến 2.000 mm/ năm, phân bổ không đều theo không gian (mưa nhiều hơn ở vùng núi phía Tây, ven biển) và thời gian (tập trung 70~80% vào tháng 8 ~ 11).
- Độ ẩm không khí: Độ ẩm trung bình năm khoảng 85~87% nhưng có thể giảm xuống rất thấp (dưới 40~50%) trong những ngày có gió Lào hoạt động mạnh.
- Số giờ nắng: Nghệ An có số giờ nắng tương đối cao, từ 1.600~1.800 giờ/năm đặc biệt vào hè.
Tác động của đặc điểm khí hậu Nghệ An đến đời sống, kinh tế
Thời tiết của địa phương quyết định trực tiếp đến nhiều mặt của cuộc sống người dân và phát triển kinh tế của tỉnh. Cụ thể:
Nông nghiệp
Nắng nóng, hạn hán kéo dài vào mùa hè gây thiếu nước trầm trọng cho cây trồng, vật nuôi. Mưa bão, lũ lụt gây ngập úng, sạt lở đất, thiệt hại nặng nề cho sản xuất. Rét đậm, sương muối ảnh hưởng đến cây trồng vụ đông.
Ngược lại sự đa dạng trong đặc điểm khí hậu Nghệ An cho phép phát triển nhiều loại cây trồng nhiệt đới và cận nhiệt đới như lúa, mía, chè, cà phê (vùng núi). Ngành chăn nuôi cùng thủy sản cũng được chú trọng phát triển để thích ứng.
Đặc điểm khí hậu Nghệ An ảnh hưởng du lịch thế nào?
Mùa thu và xuân thời tiết mát mẻ, dễ chịu, thuận lợi cho du lịch biển (Cửa Lò, Bãi Lữ) hay khu sinh thái (Vườn Quốc gia Pù Mát, thác 7 tầng). Dù vậy nắng nóng gay gắt khi hè đến khiến du khách ngại tắm biển, trong khi rét đậm, mưa bão ảnh hưởng đến các hoạt động tham quan, khám phá.
Giao thông, hạ tầng
Mưa bão, lũ lụt thường gây chia cắt, sạt lở đường giao thông, đặc biệt ở các vùng núi khiến việc đi lại và vận chuyển hàng hóa trở nên khó khăn. Để thích ứng với đặc điểm khí hậu Nghệ An hạ tầng đô thị, hệ thống thoát nước cần được quy hoạch để chống chịu tốt hơn với các hiện tượng thời tiết cực đoan.
Lời kết
Đặc điểm khí hậu Nghệ An mang đến cả những thuận lợi và thử thách cho đời sống con người. Hy vọng qua bài viết của Radarthoitiet bạn đã có thêm cái nhìn toàn diện về thời tiết vừa khắc nghiệt vừa giàu tiềm năng của dải đất miền Trung Việt Nam.
Đóng góp bởi: Vương Tuấn Hải
Ngày xuất bản: Thứ Tư, 30/07/2025